Τα συνηθέστερα ξένα σώματα που καταναλώνουν οι σκύλοι είναι κόκκαλα, πλαστικά ή μεταλλικά παιχίδια, μασώμενα παιχνίδια, αγκίστρια, μπαλάκια, βώλοι, καλαμάκια από σουβλάκι, κέρματα, πέτρες, πρόκες, γυαλιά, οδοντογλυφίδες, ξυραφάκια, υφάσματα, χαλιά, κάλτσες, παραμάνες, κουκούτσια από φρούτα/καρπούς ( πχ βερύκοκα, ελιές), υπεραπορροφητικά αντικείμενα (πάνες, σερβιέτες, ταμπόν).

Οι γάτες είναι πιο επιλεκτικές και σπανιότερα καταπίνουν ξένα σώματα. Συνήθως είναι κορδέλες, νήματα, βελόνες, αγκίστρια, κόκκαλα, κέρματα, λαστιχάκια για τα μαλλιά, πινέζες. Πολλές φορές τα τριχοβεζωάρια (συσσωματώματα από τρίχες που σχηματίζονται μετά από την αυτοπεριποίηση (grooming) του τριχώματος της γάτας) μπορούν να γίνουν συμπαγή και να προκαλέσουν έμφραξη του οισοφάγου ή του πυλωρικού στομίου. Αξίζει να γίνει αναφορά στα γραμμοειδή ξένα σώματα στη γάτα (σπάγγοι, κορδέλες, κλωστή, νήματα, κορδόνια, καλώδια, σχοινί) τα οποία συχνά παγιδεύονται κάτω από τη γλώσσα (στο χαλινό). Διατρέχουν τον οισοφάγο, το στομάχι και το λ.έντερο, προκαλώντας υποκινητικότητα και νέκρωση του εντέρου.

Από τα πιο επικίνδυνα ξένα σώματα, όπου και επιβάλλεται επείγουσα ανάσυρση, είναι οι μπαταρίες και τα μεταλλικά αντικείμενα που περίεχουν ψευδάργυρο, καθώς μπορούν να προκαλέσουν νέκρωση του βλεννογόνου του οισοφάγου ή του στομάχου και ενδοαγγειακή αιμόλυση, οξεία νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια, παγκρεατίτιδα, σύνδρομο διάχυτης ενδοαγγειακής πήξης και να οδηγήσουν στο θάνατο. Σε ορισμένες περιπτώσεις γάτες που διαβιούν μαζί με σκύλους, διέρχονται σε κίνδυνο αν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού καταναλώσουν το αντιπαρασιτικό περιλαίμιο περμεθρίνης, που φορούν οι σκύλοι για την πρόληψη κατά των ψύλλων και των τσιμπουριών. Οι γάτες, σε αντίθεση με το σκύλο, παθαίνουν τοξίκωση από την έκθεση σε περμεθρίνη.

Καθοριστικές παράμετροι για τα συμπτώματα που θα εμφανίσει ο ασθενής σκύλος/γάτα μετά την κατάποση ενός αντικειμένου είναι το μέγεθος, η σύσταση (τοξικό ή μη), το σχήμα του ξένου σώματος , η διάρκεια παραμονής του στον πεπτικό σωλήνα, καθώς και το σημείο του γαστρεντερικού που έχει εμπεδωθεί το αντικείμενο ( οισοφάγος, στομάχι, λ.έντερο).

Όσο αυξάνεται ο χρόνος παραμονής ενός ξένου σώματος στον οισοφάγο, οι σοβαρές αλλοιώσεις οισοφαγίτιδας μπορεί να οδηγήσουν σε στένωση του οισοφαγικού αυλού. Η στένωση του οισοφάγου αντιμετωπίζεται με επαναλαμβανόμενες συνεδρίες ενδοσκοπικής θεραπευτικής διάνοιξης με μπαλονάκια διαστολής

• Αναγωγή – οι σκύλοι/γάτες με ξένο σώμα στον οισοφάγο εμφανίζουν αμείωτη όρεξη για φαγητό στην αρχή, αλλά βγάζουν σχεδόν αμάσητη/άπεπτη την τροφή σχεδόν όπως την κατανάλωσαν, λίγη ώρα μετά το γεύμα. Πολλές φορές, θέλουν να καταναλώσουν το περιεχόμενο που μόλις έβγαλαν καθώς δεν έχει υποστεί την επίδραση των όξινων γαστρικών υγρών. Συχνά οι κηδεμόνες των ασθενών ζώων μπερδεύουν τον εμετό με την αναγωγή, ή αναφέρουν στον θεράποντα ιατρό πως ο σκύλος/γάτα «τρώει τον εμετό του».
• Έντονη σιελλόρροια – σε ξένα σώματα στον οισοφάγο ή στον στόμαχο λόγω ναυτίας
• Πτυαλισμός, επαναλαμβανόμενες προσπάθειες κατάποσης
• Δυσφαγία
• Οδυνοφαγία – πόνος κατά την κατάποση της τροφής, κυρίως όταν έχει εγκατασταθεί πλέον οισοφαγίτιδα λόγω της πολυήμερης παραμονής του ξένου σώματος στον οισοφάγο
• Έκταση του τραχήλου, πνιγμός
• Ταχύπνοια, δύπνοια σε περίπτωση εισροφητικής βρογχοπνευμονίας ή βρογχο-οισοφαγικού συριγγίου
• Στάση προσευχής – πρόκειται για μια στάση σώματος που λαμβάνουν συχνά τα ζώα με ξένα σώματα στο στομάχι και στο έντερο. Υποδηλώνει έντονο ενδοκοιλιακό άλγος
• Εμετός– επισόδεια εμέτων που δεν ελέγχονται με κοινή αντιεμετική αγωγή. Ειδικότερα ο τοξοειδής έμετος (εμετός υπό πίεση, σαν ρουκέτα) υποδηλώνει έμφραξη του πυλωρού. Ο εμετός κοπρανώδους οσμής υποδηλώνει έμφραξη του εντέρου.
• Κυάνωση, κοπιώδη αναπνοή αν το ξένο σώμα έχει ενσφηνωθεί στο φάρυγγα ή στη φαρυγγική μοίρα του οισοφάγου.

Η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού και η κλινική εξέταση από τον κτηνίατρο είναι πρωταρχικής σημασίας. Ο ακτινολογικός έλεγχος μπορεί να αναδείξει την ύπαρξη ακτινοσκιερών ξένων σωμάτων δηλαδή μεταλλικών αντικειμένων και κοκκάλων. Ωστόσο πολλά ξένα σώματα όπως γυαλιά, πλαστικά, ξύλο, υφάσματα δεν μπορούν να απεικονιστούν ικανοποιητικά σε απλά ακτινογραφήματα.

Ο υπέρηχος άνω και κάτω κοιλίας μπορεί σε αυτές τις περιπτώσεις να δώσει περισσότερες πληροφορίες όταν υπάρχουν συνοδά ευρήματα όπως η διάταση του εντερικού αυλού, η παλλινδρόμηση περιεχομένου στον εντερικό αυλό, η διάταση και κατακράτηση περιεχομένου στο στομάχι.

Πριν την ενδοσκόπηση για την ανάσυρση του ξένου σώματος, επιβάλλεται ένας πλήρης αιματολογικός, βιοχημικός και ηλεκτρολυτικός έλεγχος του ασθενούς ζώου. Τα περισσότερα από τα ζώα αυτά έχουν αφυδάτωση, λόγω των επαναλαμβανόμενων εμέτων και αναγωγών, πυρετό εξαιτίας της οισοφαγίτιδας και κακή θρεπτική κατάσταση. Προτού υποβληθούν σε γενική αναισθησία πρέπει να αποκατασταθούν οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές και να αντιμετωπιστεί η πιθανή εισροφητική βρογχοπνευμονία, οισοφαγίτιδα, περιτονίτιδα με αντιμικροβιακή αγωγή.

Η ενδοσκοπική ανάσυρση ξένων σωμάτων από τον οισοφάγο και το στόμαχο γίνεται με τη χρήση εύκαμπτου γαστροσκοπίου διαμέτρου 7.9 -11mm ανάλογα με το μέγεθος του ζώου και τη βοήθεια ειδικών λαβίδων σύλληψης ξένων σωμάτων.

Η διαδικασία λαμβάνει χώρα υπό γενική αναισθησία παρουσία εξειδικευμένου αναισθησιολόγου, υπό διασωλήνωση. Δεν υπάρχουν χειρουργικές τομές. Μετά την ενδοσκοπική αφαίρεση του ξένου σώματος, ο ασθενής ανανύπτει από τη γενική αναισθησία και αν δεν υφίστανται άλλες συνοδές παθολογικές καταστάσεις, μπορεί να πάρει άμεσα εξιτήριο με θεραπευτική αγωγή στο σπίτι.

Χρήσιμες λαβίδες ενδοσκοπικής αφαίρεσης ξένων σωμάτων ειναι οι λαβίδες σύλληψης Rat Tooth ή Alligator jaws, Basket, δίχτυα, βρόγχοι. Για την ανάσυρση αιχμηρών αντικειμένων χρησιμοποιούνται overtubes ή προστατευτικά καλύμματα στο άκρο του ενδοσκοπίου.